15 Mart 2009 Pazar

Mehmet Akif Ersoy Üstad’ın Hayatı Kronolojisi

Mehmet Akif Ersoy Üstad’ın Hayatı Kronolojisi

1873: Mehmet Akif İstanbul Fatih Sarıgüzel'de doğdu

1877: Mehmet Akif 4 yaşında mahalle mektebine başladı

13 Şubat 1878:

İkinci Abdülhamit Meclis-i Mebusan'ı kapatarak 33 yıl sürecek dönemini başlattı.

1879: Akif, 7 yaşında Emir Buhari İlkokulu'na başladı.

1882: 3 yıllık ilkokulu bitirerek, 9 yaşında Rüştiye'ye girdi.

1885

12 yaşında Mekteb-i Mülkiye'nin lise kısmına başladı.

1887: 14 yaşında, Mekteb-i Mülkiye'nin yüksek kısmına girdi.

1887-1888: Evleri yandı ve babası öldü.

1888: Akif, 15 yaşında, Baytar Mektebi'ne girdi.

3 Kasım 1892: 19 yaşında, bilinen ilk şiirlerinden "Destur"u yazdı.

14 Aralık 1893: 20 yaşında, Baytar Mektebi'ni bitirerek memurluğa başladı.

1894:21 yaşında, İsmet Hanım'la evlendi. Edirne'de gezici görevde bulunuyor.

14 Mart 1895: 22 yaşında, yayımlanan ilk şiiri "Kur'an'a Hitap" Mektep Mecmuası'nda çıktı.

1896

23 yaşında, Beşinci Ordu'ya at satın almak için Adana'ya sonradan Şam'a kadar gitti.

20 Mayıs 1897: Türk-Yunan Savaşı başladı.

1897: Bazı şiirleri Resimli Gazete'de yayımlandı (24 yaşında). Cemalettin Efgani İstanbul'da öldü.

1899: Muhammed Abduh, Mısır Müftülüğü'ne atandı.

26 Haziran 1903: "Hersekli Arif Hikmet" manzumesini yazdı.

1905: Rusya'da Çarlığa karşı geniş ayaklanmalar; Muhammed Abduh öldü; Tevfik Fikret "Tarih-i Kadim"i yazdı. Orman ve Meadin ve Ziraat Nezareti Beşinci Şube Baytar Müfettiş Muavinliği'ne atandı.

4 Ekim 1906: İlk görevinin yanında, (33 yaşında) Halkalı Ziraat Mektebi'ne kompazisyon öğretmeni olarak da atandı.

29 Aralık 1906: "Küfe"yi yazdı.

25 Ağustos 1907: (34 yaşında). Çiftlik Ziraat Mektebi Türkçe öğretmenliğine atandı.

28 Ocak 1908: "Seyfi Baba"yı yazdı.

23 Temmuz 1908: İkinci Meşrutiyet ilan edildi.

28 Temmuz 1908: Mehmet Akif, İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne kaydoldu.

27 Ağustos 1908: Sebilürreşat'ın ilk sayısı ve Akif'in bu dergide ilk manzumesi "Fatih Camii" yayımlandı.

11 Kasım 1908: Darülfünun Edebiyat Müderrisliği'ne atandı.

17 Aralık 1908: Meclis-i Mebusan açıldı.

13 Nisan 1909: "31 Mart" Ayaklanması başladı.

27 Nisan 1909: İkinci Abdülhamit tahttan indirildi. Sultan Reşat padişah oldu.

1911: (38 yaşında). İlk kitabu Safahat Birinci Kitap adıyla yayımlandı.

29 Eylül 1911 :Türk-İtalyan Savaşları başladı.

5 Mart 1912: Yazılarının yayınlandığı Sıratı Müstakim, sebillürreşat olarak adını değiştirdi.

1912: (39 yaşında) Safahat, İkinci Kitap "Süleymaniye Kürsüsünde" yayımlandı.

15 Ekim 1912: Türk-İtalyan Savaşı sona erdi.

8 Ekim 1912: Balkan Savaşları başladı.

23 Aralık 1912 : Akif İstanbul'dan Mısır'a gitti.

6 Ocak 1913: Balkan Savaşları'nı sonuçlandırmak için toplanan Londra Konferansı sonuçsuz olarak dağıldı.

20 Şubat 1913: Akif, Mısır'dan İstanbul'a döndü.

23 Ocak 1913: İttihatçılar Babıâli Baskını'nı düzenleyerek iktidara hakim oldular.

2 Şubat 1913: Akif (40 yaşında). Beyazıt Cami Kürsüsü'nde halkı birliğe ve yurt savunmasına çağırdı.

7 Şubat 1913: Fatih Cami Kürsüsü'nde konuştu.

5 Mart 1913: Edirne teslim oldu.

11 Mayıs 1913: Akif memurluktan istifa etti.

30 Mayıs 1913: Londra Antlaşması'yla Edirne Bulgarlara bırakıldı.

Mayıs-Haziran Safahat, Üçüncü Kitap "Hakkın Sesleri" yayımlandı.

29 Haziran 1913: İkinci Balkan Savaşları başladı

10 Temmuz 1913: "Fatih Kürsüsü'nde" uzun manzumesi Sebilürreşat'ta yayımlandı.

21 Temmuz 1913: Edirne kurtarıldı.

10 Ağustos 1913: Bükreş Anlaşması'yla Balkan Savaşları sona erdi.

14 Ağustos 1913: Akif'in ilk "Tefsir Serif"i yayımlandı.

1914: "Fatih Kürsüsünde" kitap olarak yayımlandı. Yılın ilk aylarında Akif Mısır'a gitti, Medine'ye kadar yolculuk yaptı.

29 Ekim 1914: Türkiye, Birinci Dünya Savaşı'na girdi.

Aralık (?) 1914: Akif (41 yaşında). Almanların elindeki esir Müslüman askerlerine propağanda yapmak amacıyla Almanya'ya gönderildi.

5 Mart 1915: Akif (42 yaşında). Berlin Hatıraları'nı bitirdi.

8 Nisan 1915: Berlin Hatırları yayımlanmaya başladı.

25 Kasım 1915 : Sebiürreşat yayınına 5,5 ay ara verdi.

1916 (ilk Ayları) : Akif (43 yaşında). Teşkilat-ı Mahsusa tarafından Arabistan'a Gezisi 4-5 ay sürdü.

10 Mayıs 1916: 5,5 aylık aradan sonra Sebilürreşat yeniden yayımlandı.

26 Ekim 1916: Sebilreşşaü 20 ay kadar yeniden kapandı.

1917: Safahat, Beşinci Kitap Hatıralar yayımlandı; (44 yaşında) Akif, Lübnan'a geri döndü; Dar-ül Hikmet-ül İslamiye başkatipliğine atandı.

4 Temmuz 1918: Sultan Reşat öldü. Vahdettin tahta geçti.

17 Temmuz 1918: Sebilüreşşat, yeniden yayına başladı.

1918 : "Süleymaniye Kürsüsünde" nin üçüncü basımı, Hakkın Selleri ve Hatıralar'ın ikinci basımları yapıldı.

30 Ekim 1918: Mondros Ateşkes Anlaşması imza edildi.

13 Kasım 1918: İtilaf donanması İstanbul'a geldi.

21 Aralık 1918: Meclis-i Mebusan kapatıldı.

26 Aralık 1918: Akif'in "Hala mı Boğuşmak" manzumesi yayımlandı.

15 Mayıs 1919: İzmir işgal edildi.

19 Mayıs 1919: Mustafa Kemal Paşa, Samsun'a çıktı.

12 Haziran 1919: Sebilürreşat, mandacılığa karşı çıktı.

26 Haziran 1919

Sebilürreşat, Türklerle Arapların ayrılamayacağını yazdı.

23 Temmuz 1919

Erzurum Kongresi açıldı.

4 Eylül 1919

Sivas Kongresi açıldı.

18 Eylül 1919

Akif (46 yaşında). Asım, Sebilürreşat'ta yayımlanmaya başlandı.

12 Ocak 1920

Son Osmanlı Mebuslar Meclisi açıldı.

22 Ocak 1920

(47 yaşında) Dar-ül Hikmet-ül İslamiye üyeliğine atandı.

23 Ocak 1920: Akif Balıkesir'de Zağanos Paşa Camii'nde halkı düşmana ve bozgunculara karşı birlik olmaya çağırdı.

16 Mart 1920:İstanbul İtilaf Devletleri'nce işgal edildi.

11 Nisan 1920:Şeyhülislamlık fetavası yayımlandı. Akif (47 yaşında). İstanbul'dan gizlice Anadolu'ya geçti.

23 Nisan 1920: Büyük Millet Meclisi açıldı.

28 Nisan 1920:Hakimiyeti Milliye Mehmet Akif'in Ankara'ya geldiğini yazdı.

3 Mayıs 1920: Dar-ül Hikmet-ül İslamiye'deki görevine son verildi.

6 Mayıs 1920: Sebilürreşat'ın İstanbul'da son sayısı yayımlandı.

3 Haziran 1920:Biga'da adaylar arasında en yüksek oyu alarak mebus seçildi.

5 Haziran 1920:Burdur Mebusluğu Meclis'te onaylandı.

Haziran 1920 İsyancıları bastırmak üzere Konya'ya gönderildi. Daha sonra Burdur ve Antalya'ya gitti.

15 Temmuz 1920:Mehmet Akif, Meclis'te ant içti. Eşref Edip, Kastamonu'ya geldi.

17 Temmuz 1920: Burdur Mebusluğu'nu tercih ettiğini Meclis Başkanlığı'na bildirdi. (18 Temmuz'da görüşülüp onaylandı.)

4 Ekim 1920:Basın ve Haber alma Genel Müdürlüğü, Meclis Başkanlığı'ndan Akif'in "irşat" için Kastamonu'ya gönderilmei iznini istedi.

19 Ekim 1920:Kastamonu'ya geldi.

25 Ekim 1920:Batı Cephesi Komutanlığı'nın isteğiyle, Maarif Vekaleti'nin İstiklal Marşı yarışması açtığı haberi Hakimiyeti Milliye'de yayımlandı.

5 Kasım 1920:Açıksöz'de ilk manzumesi yayımlandı: "Kır Ağası'nın Rüyası."

5 Kasım 1920:Kastamonu Nasrullah Camii'nde Sevr Anlaşması'nı anlatarak halkı birliğe ve milli mücadeleye çağırdı. Avrupa'ya karşı Moskova yönetimiyle iyi ilişkiler geliştirilmesini savundu.

28 Kasım 1920:Sebilürreşat'ın Anadolu'da ki ilk sayısı Kastamonu'da, Akif'in Nasrullah Camii Kanuşmasıy'la yayımlandı.

3 Aralık 1920:Kastamonu ilçelerinde yaptığı konuşmalar nesterilmeye başladı.

24 Aralık 1920:Akif ve Eşref Edip Kastamonu'dan Ankara'ya gitti.

3 Şubat 1921:Sebilürreşat'ın Ankara'da ilk sayısı yayınlandı.

5 Şubat 1921:Maarif Vekili Namdullah Suphi Tanrısever bir mektupla Mehmet Akif'e başvurarak İstiklal Marşı Yarışması'na katılmasını istedi.

8 Şubat 1921:Meclis Kürsüsü'nde tek konuşmasını yaptı. Tevfik Paşa Hükümeti'ne yumuşak bir cevap yazılmasını önerdi. Mustafa Kemal buna karşı çıktı.

10 Şubat 1921:Elcezire Cephesi Komutanı Nihat Paşa, Akif'e bir mektup yazarak Nasrullah Camii Konuşması'nı ödü. Onun Diyarbakır'da kitapçık halinde basıldığını haber verdi.

17 Şubat 1921:"İstiklal Marşı" Hakimiyeti Milliye ve Sebilürreşat'ta yayımlandı. (Açıksöz'de 21 Şubat tekrar Hakimiyeti Milliye; 14 Mart, Gaye-i Milliye; 26 Mart; Yeni Giresun

26 Şubat 1921:İstiklal Marşı konusu Meclis'e getirildi. Seçimin Meclis genel kurulunda yapılması kararlaştırıldı.

1 Mart 1921:İstiklala Marşı Meclis'in ikinci çalışma yılının açılışında okundu, alkışlarla karşılandı.

12 Mart 1921:(Akif 48 yaşında) İstiklal Marşı Meclis'te tartışılarak kabul edildi.

Mart 1921 Marş için beste yarışması açıldı.

19 Mart 1921:Akif'in de içinde olduğu Anadolu'da bir İslam kongresi için hazırlık kurulu ilk toplantısını yaptı.

1 Nisan 1921:Besteci Ali Rıfat Bey, bestelediği İstiklala Marşı'nı Kadıköy Apollon Tiyatrosu'nda çaldı.

14 Nisan 1921:(15 Nisan'da Sebilürreşet'ta) "Süleyman Nazif'e" Hakimiyeti Milliye'de yayımlandı.

30 Nisan 1921:Akif'in Afgan elçiliği ziyareti Sebilürreşat'ta neşredildi.

7 Mayıs 1921:"Bülbül" Sebilülreşat'ta yayımlandı.

9 Mayıs 1921 :Sebilülreşat-Hükümet ilişkileri Meclis'te tartışıldı.

10 Mayıs 1921:Akif'in de üye olarak gösterildiği Birinci Grup Mustafa Kemal tarafından kuruldu.

23 Ağustos 1921:Sakarya Savaşı başladı ve 13 Eylül'de kazanıldı.

12 Eylül 1921:Akif'in Afgan Elçiliği'ni ziyareti Açıksöz'de yayımlandı.

24 Eylül 1921:(Ali Şükrü'nün konuşması) Kayseri'ye taşınan Sebilülreşat'ın buradaki ilk ve tek sayısı ile birlikte yayımlandı.

1 Kasım 1921:İstiklal Marşı'ını bestelenmesi konusu Meclis'te tartışıldı. Genel kurul beste seçiminin İstanbul'da yapılması isteğini reddetti.

19 Kasım 1921

Ali Rıfat Bey'in bestesi Yarın gazetesinde yayımlandı.

10 Aralık 1921: 2,5 aylık bir aradan sonra Sebilürreşat yeniden Ankara'da yayımlandı.

31 Aralık 1921:Akif ve arkadaşlarının İstanbul'daki ahlaksızlıkların kınanmasıyla ilgili önergesi tartışılarak kabul edildi.

3 Nisan 1922:(Akif 49 yaşında) "Leyla" Hakimiyeti Milliye'de yayımlandı.

26 Temmuz 1922 : Akif, İstiklala Mahkemeleri aleyhine oy kullandı.

29 Temmuz 1922:Üç milletvekiliyle birlikte Akif'in, askerlerin bayramını kutlamak üzere cepheye gittiği açıklandı.

26 Ağustos 1922:Türk ordusu Büyük Taarruz'a başladı.

9 Eylül1922:Türk ordusu İzmir'e girdi. Meclis'te Sebilürreşat'a yardım konusu tartışıldı. Basına hükümet yardımı kesildi.

1 Kasım 1922:Padişahlık kaldırıldı.

16 Aralık 1922:Akif, Eğitim Komisyonu Başkanlığı'ndan istifa etti.

19 Ocak 1923: 2 ay ve 7 günlük bir aradan sonra Sebilülreşat yeniden yayımlandı.

29 Ocak 1923:Yunus Nadi'nin Cumhuriyet'te "Yeni bir Savaş Devri" başlıklı yazısı mecliste tartışıldı. Akif ve arkadaşlarının yazıya itirazları kabul edilmedi.

27 Mart 1923: Atatürk'le muhalefetin sözcüsü Ali Şükrü Bey kavga halindeydi. Sahneye çıkan Topal Osman Ağa, Ali Şükrü'yü bir bağ evinde öldürdü

1 Nisan 1923:Meclis, seçimlerin yenilenmesi kararını aldı.

12 Nisan 1923:Sebilürreşat'ın Ankara'da son sayısı çıktı.

Mayıs 1923 Mehmet Akif 50 yaşında, İstanbul'a döndü.

16 Mayıs 1923:Sebülürreşat, taşınmasından 3 yıl sonra yeniden İstanbul'da yayımlanmaya başladı.

Ekim 1923 Abbas Halim Paşa'nın çağrısına uyan Mehmet Akif kışı geçirmek üzere Mısır'a gitti. (1924 baharında dönecek, kışın yeniden gidecek,1925 baharında tekrar gelecek ve sonbaharında yeniden gidecektir.)

29 Ekim 1923:Cumhuriyet ilan edildi.

3 Mart 1923:Halifelik kaldırıldı. Eğitimin birleştirilmesi yasası çıktı. Şer'iye ve Evkaf Vekaletleri kaldırıldı.

5 Mart 1925:Sebilürreşat'ın son sayısı yayımlandı.

6 Mart 1925:Hükümet, diğer bazı yayım organlarıyla birlikte Sebilürreşat'ı kapattı

Mayıs 1925 Sebilürreşat'ın sahibi ve müdürü Eşref Edip Fergon, İstiklal Mahkemesi'nde yargılanmak üzere tutuklanda.

1925:Polis tarafından takibe alınan Mehmet Akif (52 yaşında) Mısır'a gitti.Vatan Haini muamelesi görmesi onu üzdü

2 Eylül 1925:Bakanlar Kurulu türbe ve zaviyelerin kapatılmasını (Kanun: 30 Kasım), memurların şapka giymesini (Kanun: 25 Kasım) kararlaştırdı.

4 Şubat 1926: Şapka Kanunundan 2 yıl önce yazmış olduğu "Frenk Mukallitliği ve Şapka" adlı kitabında Şapka Kanununa muhalefet ettiği gerekçesi idam edildi.

17 Şubat 1926:İsviçre Medeni Kanunu uyarlanarak kabul edildi.

1926:Annesi 90 yaşında İstanbul'da öldü. 53 yaşındaki Akif, Mısır Darülfünunu Edebiyat Şubesi, Edebiyet-ı Türkiye müderrisliğine atandı. (1936'ya kadar)

10 Nisan 1928:Anayasa'dan "devletin dini, din-i İslamdır" ve din hükümlerinin meclis tarafından yerine getirileceği ibaretleri çıkarıldı.

1928:Akif'in damadı Ömer Rıza Doğrul, Safahat'ın mevcudu tükenmiş ciltlerini yeniden bastırdı. Kabil Elçiliği'ne giden Hikmet Bayur, Mısır'da Akif'ten Kur'an çevirisini istediyse de alamadı.

1 Aralık 1928:Yeni harfler kullanılmaya başlandı.

1 Ocak 1929:Eski yazıyı kullanma yasağı başladı.

1 Eylül 1929:Okullarda Arapça ve Farsça dersleri kaldırıldı.

22 Ocak 1932:Türkçe Kur'an ilk kez Yerebatan Camii'nde okundu.

1932:Mısır'a giden Eşref Edip Akif'in Kur'an çevirisini vermeye ikna edemedi.

7 Şubat 1933:İstanbul'da bütün camilerde ezan ve kamet Türkçe okunmaya başlandı.

1933:Akif (60 yaşında), Mısır'da Safahat'ın yedinci kitabı Gölgeler'i bastırdı.

1935: Mısır'da hastalanan Akif (62 yaşında), tedavi olmak için Lübnan'a gitti. Oradan Antakya'ya geçti.

19 Haziran 1936: 63 yaşına Akif hasta olarak İstanbul'a geldi.

27 Aralık 1936: Mehmet Akif, İstanbul'da siroz hastalığından öldü.