18 Nisan 2009 Cumartesi

Türkçe Ezan Eziyeti.Tanrı Uludur..

Ayasofya'da Türkçe Kuran okunduğu gece Atatürk, hafız Sadettin Kaynak'ı yanına çağırdı. Tarih 3 Şubat 1932'ydi ve ertesi gün Ramazan ayının son cumasıydı. Atatürk, elindeki Kuran tercümesinden bir hutbe konusu seçmişti. Bunu Hafız Sadettin'e verirken "Katiyen sarık istemem" dedi, "İşte bu gece giymiş olduğun elbise ile başı açık olarak okuyacaksın. Fakat hava soğuktur, paltonu giyebilirsin." Hafız Sadettin ertesi gün Türkiye'de ilk kez Türkçe hutbe okuyacaktı ve Süleymaniye Camii'ndeki bu özel cuma için Atatürk, Kuran'dan şu ayeti seçmişti: "Ey müslümanlar!.. Ulu tanrı buyuruyor ki, bazı insanlar 'Allah'a inandık, biz de müslümanız' derler. Böylelikle Allah'ı ve müminleri aldatmak isterler. 'Herkes gibi iman ediniz' denildiği zaman 'Biz aptallar gibi mi inanacağız' derler. Halbuki kendileri aptaldır. Allah'ın birleşmeyi emrettiğini ayıranlar ve yeryüzünü fesada verenler hüsrandadır. Kitabı okuyorsunuz, hiç düşünmüyor musunuz?" 1930'lar Türkiye'sini gözünüzün önüne getirirseniz Atatürk'ün neden bu ayetleri ve neden Türkçe olarak okutmak istediğini daha iyi anlarsınız. "Atatürk Reformları ve İslam" başlıklı kitabında yukarıdaki bilgileri veren Dr. Abdullah Mamız, ilk Türkçe ezanın da o gün, yani 3 Şubat 1932 tarihinde Ayasofya camiinde okunduğunu yazıyor. O Türkçe ezan şöyleydi: "Tanrı uludur... Tanrı uludur... Şüphesiz bilirim, bildiririm... Tanrı'dan başka yoktur tapacak... Haydi namaza... Haydi felaha... Namaz uykudan hayırlıdır." Ziya Gökalp, Vatan şiirinde bu uygulamanın anlamını şöyle mısralara döküyordu: "Bir ülke ki, camiinde Türkçe ezan okunur/ Köylü anlar manasını namazda duanın/ Bir ülke ki,mektebinde Türkçe kuran okunur/ Küçük büyük herkes bilir buyruğunu Hüdanın/ Ey Türk oğlu, işte senin orasıdır vatanın..." * * * Sonrası malum... Daha Atatürk hayattayken başladı tepkiler... Hatta Bursa'da iş küçük çapta bir isyana dönüştü. O noktada Atatürk, tepki olarak, inadına namazı da Türkçeleştirmeyi düşündüyse de çevresindekilerin ısrarıyla vazgeçti. Ölümünden 10 yıl sonra, 4 Şubat 1949'da Ticani tarikatından iki kişi Meclis'in dinleyici locasından Arapça ezan okuyarak "eylem koydular". Bir yıl sonra da Menderes iktidarı devir alır almaz ilk iş olarak Türkçe ezana el attı? "Türkçe ezan o dönemki taasupla mücadele mecburiyetinden doğmuştu. Bugün o tedbirlerin devamına lüzum kalmamıştır. Biz millete malolmuş inkılapları savunacağız" dedi. Ve Türkçe ezan zorunluluğu Meclis çoğunluğunun oylarıyla kaldırıldı. Oysa "taasup" toprağa gömülmek bir yana, ortalığa dökülmüştü ve "millete malolmamış inkılaplar" hep çağdaşlık vaadeden reformlardı. Türkiye o gün bu gündür, yani 45 yıldır Arapça ezanla uyanıyor. 4-5 yıl önce Bülent Çaplı ile Demirkırat belgeselini hazırlarken, bir Türkçe ezan sahnesi için yaptığımız çekimi anımsıyorum da tüylerim ürperiyor. Türkçe ezan yasak olmamasına rağmen, yanımızdaki müezzinle korku içinde Ankara'daki Maltepe Camii'ne girmiş ve gizliden gizliye çekim yapmıştık. Bizim müezzin elini kulağına koyup "Tanrı uludur... Tanrı uludur..." diye seslenince, caminin içindeki şaşkınlığı görmeliydiniz. Türkçe, Türklere yabancı bir dil gibi gelmişti. * * * Burada Atatürk reformlarını ve Türkçe ezan kararını tartışacak değilim.Dikkat çekmek istediğim şey her köşebaşında bir heykelini ya da büstünü gördüğümüz, her parti liderinin konuşmasında, her hükümet programının paragraflarında karşımıza çıkan Atatürk'e aslında ne kadar uzak düştüğümüzdür. Atatürk Cumhuriyeti'nin camilerinde bugün Türkçe ezan okumak bir cesaret işidir. Ve geçen hafta açıkça gördüğümüz gibi Atatürk'ün emekli savcıları kazara ağızlarından "Ezan Türkçe olmalı" lafını kaçırırlarsa aday oldukları "Atatürkçü" partiler o savcıları yaka paça kapı dışarı ederler. Ve o Atatürkçü savcılar da koltuk telaşına, hemen çark edip tükürdüklerini yalamak zorunda kalırlar. Atatürk'ün ülkesinde ne O'nun kurduğu partiden, ne bir başkasından bu konuda en küçük ses çıkmaz. Çünkü onların gözünde Atatürk, yüksekte bir heykelin adıdır sadece... İdeolojik zeminini Ziya Gökalp'e dayandıran parti, Gökalp'in "Camiinde Türkçe ezan okunan ülkedir senin vatanın" mısraını görmezlikten gelir. Kürtlerin Kürtçe konuşmasına, Türklerin Türkçe ezan dinlemesine katlanamaz. Ama Türkçüdür, hem de Atatürkçüdür... Bilmezler ki uzaklardan bir yerden yazılan ve yine uzaklarda kalmış bir el tarafından seçilen bir ayet der ki: "Ey inananlar... Kitabı okuyorsunuz... Hiç düşünmüyor musunuz?" Can Dündar EMRE KONGAR TÜRKÇE EZANIN ÖYKÜSÜ Gençler bilmez, bir zamanlar Türkiye'de minarelerden "Tanrı Uludur" diye Türkçe ezan okunurdu. Üstelik bu uygulama öyle kısa da sürmedi. 1932 yılından 1950 yılına kadar tam onsekiz sene, Türkiye'de insanlar Türkçe ezanla namaz vaktini öğrendi. Daha sonra, İkinci Dünya Savaş'ının bitimiyle başlayan "Soğuk Savaş" döneminde bütün Batı Dünyası'nı kapsayan "Anti-komünizm" mücadelesinde ön plana çıkarılan dinci yaklaşımlar, içerde de çok partili siyasetin iktidara getirdiği Demokrat Parti'nin Atatürk Devrimlerini sorgulayan tutumuyla bütünleşti ve ezan yeniden Arapça okunmaya başlandı. Altan Öymen Değişim Yılları adıyla ikinci cildini çıkardığı anılarında, pek çok ilginç olayla birlikte bu deneyimin öyküsünü de ayrıntılı olarak anlatıyor: (ss.483-496) Türkçe ezan okunması konusu Meşrutiyet dönemindeki bazı aydınlar tarafından da dile getirilmişti. Bu özlemi Ziya Gökalp şöyle şiirleştirmiş: "Bir ülke ki, camiinde Türkçe ezan okunur. Köylü anlar manasını namazdaki duanın Bir ülke ki, mektebinde Türkçe Kuran okunur Küçük büyük herkes bilir buyruğunu Hüda'nın Ey Türk oğlu, işte senin orasıdır vatanın." Atatürk 1932'de, önce Türkçe ezan okunmasının dinen caiz olup olmadığını tartıştırıyor ve caiz olduğu belirleniyor. Bunun üzerine içlerinde Hafız Burhan, Sadettin Kaynak, Hafız Nuri gibi dönemin önemli hafızlarının bulunduğu bir komisyon kurularak ezanın Türkçe çevirileri yapılıyor ve hangisinin ahenginin daha uygun olduğu tartışılıyor. Kabul edilen metin şöyle: "Tanrı uludur; Şüphesiz bilirim, bildiririm: Tanrı'dan başka yoktur tapacak, Şüphesiz bilirim, bildiririm Tanrı'nın elçisidir Muhammed Haydin namaza, haydin felaha Namaz uykudan hayırlıdır." Diyanet İşleri Başkanlığı 18 Temmuz 1932 tarihli bir genelge ile bu metni bütün camilere bildiriyor ve ezan Türkçe okunmaya başlıyor. Öymen, öykünün bundan sonrasını ve yaşanan ilginç olayları da son derece tatlı bir dille anlatıyor. Pek çok ilginç olay yaşandıktan sonra, Demokrat Parti 1950 yılında iktidara geliyor ve ilk iş olarak ezanın yeniden Arapça okunmasını sağlıyor. Bu arada Menderes ve arkadaşları bir sıkıntı yaşamışlardır: Atatürk'e bağlılığıyla bilinen ve çok partili rejime geçilirken İsmet İnönü'ye Atatürk Devrimleri konusunda dikkatli olma sözü vermiş olan Celal Bayar buna ne diyecektir? Öymen, bunu da o dönemin Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı olan Nihat Reşat Belger'in ağzından aktaran Nadir Nadi'ye dayanarak şöyle anlatıyor: Cumhurbaşkanı Bayar'ın başkanlığında toplanan hükümet Arapça ezan yasağının kaldırılmasını tartışmaktadır: Bayar bir ara soruyor: "Arkadaşlar, kararımızla Atatürk'ün ruhu muazzep olmaz mı?" Buna Belger yanıt veriyor: "Büyük zaferimiz üzerine Atatürk'ün ruhu o kadarcık kusuru bize bağışlar efendim!" Bunun üzerine Bayar yatışıyor ve toplantı neşeli bir havada sürüyor.

16 yorum:

Adsız dedi ki...

obviously like your web site but you have to take a look at the spelling on quite a
few of your posts. Many of them are rife with
spelling problems and I in finding it very bothersome to tell the truth however I'll surely come again again.
Also visit my web page ... electronic cigarette wholesale

Adsız dedi ki...

Hello, i think that i saw you visited my weblog thus i came to “return the favor”.
I'm attempting to find things to enhance my site!I suppose its ok to use a few of your ideas!!
Also visit my web blog : funnymariogames

Adsız dedi ki...

Good day! This post could not be written any better!
Reading this post reminds me of my previous room mate! He always
kept talking about this. I will forward this page
to him. Pretty sure he will have a good read. Thanks for sharing!
Also visit my web-site - accessori nautici

Adsız dedi ki...

With havin so much content do you ever run into any issues of plagorism or copyright infringement?
My blog has a lot of exclusive content I've either written myself or outsourced but it seems a lot of it is popping it up all over the web without my authorization. Do you know any solutions to help prevent content from being ripped off? I'd certainly appreciate it.
My website :: android tablet pc

Adsız dedi ki...

Hi there everyone, it's my first go to see at this web page, and post is actually fruitful in favor of me, keep up posting these articles.
Also see my site > vietnam dong

Adsız dedi ki...

Malaysia & Singapore & brunei ideal on the internet
blogshop for wholesale & quantity korean add-ons, accessories, earstuds, locket, rings, trinket, hair & bangle accessories.
Promotion 35 % wholesale markdown. Ship Worldwide
Have a look at my page :: unemployment.ohio.gov

Adsız dedi ki...

Wow, that's what I was seeking for, what a data! existing here at this weblog, thanks admin of this web page.
Here is my web-site :: Oregon mortgage help

Adsız dedi ki...

Hey this is kinda of off topic but I was wondering if blogs
use WYSIWYG editors or if you have to manually code with
HTML. I'm starting a blog soon but have no coding experience so I wanted to get guidance from someone with experience. Any help would be enormously appreciated!
Look at my webpage ; yacht brokerage marketing

Adsız dedi ki...

I read this article fully on the topic of the comparison of
newest and preceding technologies, it's awesome article.
my webpage - seo services india

Adsız dedi ki...

Amazing! Its genuinely amazing paragraph, I have got much clear idea about from this article.


Feel free to visit my homepage ... escort amsterdam

Adsız dedi ki...

Wow that was strange. I just wrote an really long comment but after I clicked submit my comment didn't appear. Grrrr... well I'm not writing
all that over again. Regardless, just wanted to
say fantastic blog!

Here is my blog los angeles dj

Adsız dedi ki...

http://eekshop.com
Porter and Lawler moreover a multi function a great deal more full - blown version to do with motivation depending on how long upon expectancy theory. Here,going to be the actual performance throughout the a multi function if you'd prefer is because primarily deducted based on the effort spent. But a resource box often also affected on such basis as the person ability to explore have to going to be the if you'd prefer and also by unique perception concerning what going to be the needed task is So performance could be the responsible factor that leads to educate yourself regarding intrinsic as if you do as extrinsic rewards. These rewards lead to explore satisfaction. Hence, satisfaction having to do with the individual depends upon going to be the fairness concerning going to be the reward.

Adsız dedi ki...

I don't even know how I ended up here, but I thought
this post was good. I don't know who you are but definitely you're going to a famous blogger if you are not already ;)
Cheers!

my web site: pirater un compte facebook

Adsız dedi ki...

If you might be new in graphic designing then definitely you may
have to function real hard to prove yourself and gain the confidence of clients.
Here I will discuss several firming exercises you can apply in your own home to redefine your
chin without cosmetic surgery. You can certainly relax
the spot and help lessen some with the pain immediately.


Feel free to visit my page ... &12497;&12481;ン
コオンラインゲームブラックジャッ
クカジノ無料オンラインゲーム
オンラインゲー
ム ランキングオン
ラインカジノギャンブルオ
ンラインゲーム おすすめルーレットネット
ゲームパチンコゲームオ
ンラインゲー
ム 無料スマホ オンラインゲーム人気オンラインゲーム無料のゲー
ムオンラインゲーム 人気ネットゲーム
ランキング無
料オンライン公営競技カジノゲ
ームゲーム オンライ
ンインターネット
ゲーム無料ゲーム オンラインポ-カ-ゲーム
無料オンライン無料ゲーム
カジノ関連ネッ
ト スロットカジノスクール借金 パ
チンコ

CHEAPTAP.CO.UK -- Enjoy the water, enjoy your life! dedi ki...

Glass basin bathroom sink tap LED waterfall Features: http://www.cheaptap.co.uk/bathroom-sink-taps-led-bathroom-sink-taps-c-15_18.html amazing aspect is the mouth temperature sensor and three groups of LED lights around. When water flows through the glass tray, the temperature sensor may detect temperature of the water and reflected to the circuit, so that the lamp can illustrate a different temperature range can be easily controlled.

Unknown dedi ki...

Erstklassige Qualität, tolle Designs, riesige Auswahl: entdecken Sie die Vielfalt der BLANCO Küchenarmaturen.http://www.wasserhahn.com.de/16-kuchenarmaturen